MINI SEMINAR Transformatie van Gebouwen 15 oktober 2015

De tijd van groei en nieuwbouw is voorbij.
Transformatie en herbestemming van gebouwen is de belangrijkste nationale opgave voor de komende jaren. Het ontwerp en de ontwerper spelen een belangrijke rol in deze opgave en het vinden van oplossingen.
Er zijn veel leegstaande gebouwen (ca. 9 miljoen m2 in 2014). Het slopen van deze gebouwen is vandaag de dag niet de meest voor de hand liggende keuze. Vanuit duurzaamheidsgedachte, maar ook vanuit kostenoverwegingen wordt vaak gekeken naar het opnieuw gebruiken van het gebouw. Wanneer het gebouw kan worden hergebruikt scheelt dat veel aan milieulast doordat minder transporthandelingen nodig zijn, minder energie voor sloop en nieuwbouwactiviteiten, maar vooral minder nieuw materiaal. De aanpak van een dergelijke ontwikkeling wijkt principieel af van de aanpak bij een nieuwbouw. Bij een nieuwbouw zal men een gebouw ontwerpen dat past bij het programma van de gebruiker. Bij het hergebruik van een gebouw zal veel meer worden gezocht naar een gebruiker die past bij het gebouw. Voordat kan worden vastgesteld welke functie het beste past in een gebouw is het van belang om vast te stellen wat de mogelijkheden van het gebouw zijn. Hierbij is de rol van een constructief ontwerper essentieel. Geen enkele opgave is hetzelfde en bij ieder project zal een creatieve aanpak van de ontwerper nodig zijn om het project haalbaar te maken.

De sprekers gaan in op de verschillende herbestemmingsprojecten die inmiddels gerealiseerd zijn.

We zijn te gast bij Industriepark Kleefse Waard (IPKW), dit park huisvestte in het verleden fabrieken van het ENKA-concern.
De meeste AkzoNobel (ENKA) fabrieken zijn gesloten. Het industriepark is inmiddels aangepast aan de wensen van de zeer vele nieuwe huurders.
Met gunstige voorwaarden biedt IPKW alle ondernemers die willen (blijven) groeien en innoveren dé ruimte om optimaal te ondernemen.
Sterker nog: groei en innovatie zijn de belangrijkste drijfveren bij de ontwikkeling van het park.

Sprekers
Kevin Rijke, Directeur IPKW [www.ipkw.nl]
Mendel Robbers, Architect Schipper Bosch [www.schipperbosch.nl]
Frank Hofmans, Manager Transformatie en Onderhoud ABT [www.abt.eu]
Rob Stark, Directeur IMd  [www.imdbv.com]

Programma
16:30 uur   Ontvangst met koffie en thee
17:15 uur   Ontstaan en mogelijkheden van Industrie Park Kleefse Waard.
17:30 uur   Ombouw van  oude fabriekshallen naar moderne kantoorgebouwen.
18:15 uur   Pauze met broodjes maaltijd
19:00 uur   Wat te doen met leegstaande (kantoor) gebouwen
20:00 uur   Napraten en netwerken
21:00 uur   Afsluiting

Locatie
IPKW, Westervoortsedijk 73, 6827 AV Arnhem

Kosten
Voor KIVI leden geen

Aanmelden
Aanmelden via de website http://www.kivi.nl/gelderland

“Materiaal en identiteit in de architectuur van morgen” 29 oktober 2015

Deze dag staat in het teken van de samenwerking tussen de KIVI-afdeling Bouw met de Afdeling voor Industrieel Ontwerpen. De faculteit Industrieel Ontwerpen (IO) in Delft is oorspronkelijk een afsplitsing van de Faculteit Bouwkunde, in de jaren zestig geïnitieerd door professor Joost van den Grinten. Een aantal kennisgebieden heeft zich los van Bouwkunde op een eigen wijze kunnen ontwikkelen, zoals vormgeving, ergonomie, constructie, marketing en ontwerpmethodologie. Nu gebouwen steeds meer het karakter van industriële producten krijgen is er aanleiding voor de disciplines om intensiever samen te werken en gebruik te maken van elkaars kennis.

Het nieuwe Spuiforum c.q. Onderwijs en Cultuur Complex
Het OCC is ontstaan als samenwerkingsproject tussen de bureaus van Jo Coenen, Patrick Franssen en Kamiel Klaassen.

Materiaal en identiteit
Het beeld van de gebouwde omgeving wordt in belangrijke mate bepaald door materiaal en vorm, waarbij vorm voor een belangrijk deel afhankelijk is van het gebruikte materiaal. Construeren in beton leidt tot andere vormgevingsmogelijkheden construeren in staal. Bekleding van een gebouw met louter glas leidt tot een ander beeld dan toepassing van natuursteen.
In de wereld van morgen zal de ontwikkeling van materialen en productietechnieken een grote invloed hebben op de verschijningsvorm van gebouwen. Daarnaast zal er een toenemende behoefte zijn aan het verlenen van een expliciete identiteit aan gebouwen, zowel in de utiliteitsbouw als in de woningbouw.

Enerzijds neemt het aantal beschikbare materialen toe, maar anderzijds wordt de keuze van materialen wordt echter sterk beïnvloed door economische en ecologische beperkingen.
In opkomst zijn vele soorten composieten, sandwichmaterialen en gevelbekledingen. Beperkingen zijn er op het gebied van herbruikbaarheid, toxiciteit en veiligheid.

Een belangrijke beperking is echter de identiteit van materialen. Veel materialen hebben een lange geschiedenis zoals metselwerk, keramische dakpannen, natuursteen en houten betimmering. Andere materialen zijn jonger, maar ingeburgerd, zoals beton en kalkzandsteen HPL beplating, RVS en aluminium.
Nieuw zijn composietelementen die meer mogelijkheden bieden voor vrije vormgeving en, recent, de printbare materialen die het mogelijk maken om met weinig gereedschap complexe vormen te maken.

Op deze dag staat de invloed van deze ontwikkelingen op de identiteit van gebouwen in de wereld van morgen centraal. Dit zal gebeuren vanuit diverse invalshoeken, waarbij dankbaar gebruik gemaakt wordt van de verworven kennis binnen de Faculteit Industrieel Ontwerpen.

Datum: donderdag 29 oktober 2015
Tijd: 09.30 – 19.00 uur
Locatie: KIVI-gebouw, Prinsessegracht 23, 2514 AP Den Haag

Programma
09.30 – 10.00 uur Ontvangst

10.00 – 10.10 uur Welkomstwoord Ton Voets, Voorzitter KIVI Afdeling Bouw
10.10 – 10.50 uur Key note: Mick Eekhout: Een visie op materiaal innovatie in de bouw.
10.50 – 11.20 uur Mark van de Ven, de Meeuw: Standaardisatie en identiteit. Wat te leren van de automobielindustrie.

11.20 – 10.40 uur koffiepauze

11.40 – 12.20 uur Pieter Desmet: Design for Experience: Hoe kan design bijdragen aan het welzijn van mensen
12.20 – 13.00 uur Rogier van der Heide: De gevel als beeldscherm

13.00 – 13.40 uur Lunch

13.40 – 14.20 uur Willem Joost de Vries: De beleving van winkelcentra in de toekomst
14.20 – 15.00 uur Paul Mijksenaar: De gebouwde omgeving en media

15.00 – 15.20 uur Pauze

15.20 – 16.00 uur Els Zijlstra: Communicatie tussen materiaalontwikkelaars en architecten; trends in materiaalontwikkeling
16.00 – 16.30 uur Jo Coenen: Inleiding forumdiscussie (ov)

16.30 – 17.00 uur Forumdiscussie
17.00 – 19.00 uur Borrel

Kosten
35 euro voor KIVI-leden en Material Design-relaties.
15 euro voor studenten
50 euro voor overigen

Aanmelden
Via de website https://www.kivi.nl/afdelingen/bouw/activiteiten/activiteit/materiaal-en-identiteit-in-architectuur

Sprekersinformatie

Mick Eekhout studeerde van 1968 tot 1973 bouwkunde aan de Technische Universiteit Delft en studeerde af bij de hoogleraren Jaap Oosterhof en Carel Weeber. In 1989 promoveerde hij in Delft op het proefschrift Architecture in space structures.
Twee jaar nadat hij was afgestudeerd richtte Eekhout zijn eigen architectenbureau op en in 1982 vestigde hij het bedrijf ‘Octatube Space Structures’ dat gespecialiseerd is in het ontwerpen en realiseren van driedimensionale constructies voor de bouw en de architectuur. Ontwerpen van Eekhout werden onder meer gerealiseerd in de Prinsenhof in Delft (overkapping binnenplaats), bij het Holiday Inn Hotel in Leiden en in de dakconstructie van het Rabin Centre in Tel Aviv. In 1993 werd hij hoogleraar productontwikkeling in de faculteit der Bouwkunde aan de TU Delft, met de inaugurale rede Architectuur tussen traditie en technologie, of Zappi en het uitdagende productmysterie. Eekhout werd in 2003 benoemd tot lid van de KNAW.
In zijn Keynote zal Eekhout ingaan op de relatie tussen technische (materiaal-) innovatie en identiteit van gebouwen in de wereld van morgen. Nieuwe materiaaltechnologie leidt tot nieuwe vormgevingsmogelijkheden voor architecten en dus nieuwe mogelijkheden om identiteit aan een gebouw mee te geven. Hij zal met diverse voorbeelden aantonen dat dit in de praktijk voortdurend gebeurt.

Mark van de Ven is manager R&D bij De Meeuw Oirschot B.V. waar hij sinds 1989 werkzaam is. Hij studeerde aan de HTS Tilburg Constructie en bedrijfsmechanisatie.
Een breed levende opvatting is dat standaardisatie tot eenvormigheid en verlies aan identiteit van gebouwen leidt. In de unit-bouw was dit absoluut zo, maar de tijden veranderen. De Meeuw heeft bewezen dat unitbouw geenszins uitsluit dat gebouwen een uniek karakter kunnen verkrijgen, ondanks standaardisatie. Mark van der Van, R&D manager van De Meeuw in Oirschot zal hiervan diverse voorbeelden presenteren.

Pieter Desmet heeft een achtergrond als industrieel ontwerper en behaalde zijn doctorstitel op basis van het onderwerp emotionele productbeleving. In 2012 werd hij benoemd als hoogleraar “Design for Experience” aan de TU Delft.
Zij hamvraag luidt: hoe producten emotie teweeg kunnen brengen. Hij ontwikkelde ontwerpmethoden en hulpmiddelen die ‘emotie-gedreven’ ontwerpen mogelijk maken.
Pieter Desmet geeft aan geen ervaring met architectuur te hebben. Het is echter zeer interessant te constateren in hoeverre zijn kennis van toepassing zou kunnen zijn op het werk van architecten. Wellicht zou zijn presentatie een aanleiding kunnen zijn voor samenwerking tussen de faculteiten Industrieel Ontwerpen en Bouwkunde.

Tot 2010 was Rogier van der Heide verbonden aan Arup waar hij wereldwijd de lichtgroep leidde. Hij ontving meer dan 20 individuele design prijzen. Als lichtontwerper werkte hij samen met veel befaamde architecten, waaronder Renzo Piano, Rem Koolhaas en Zaha Hadid.
Van der Heide was tot 2014 vice president en chief design officer van Philips Lighting. Vanaf die tijd is hij Chief Design en Marketing Officer voor het bedrijf Zumtobel in Oosterrijk.
Licht speelt een steeds belangrijker rol in de architectuur en vormt een effectief instrument voor het geven van identiteit aan gebouwen. Steeds meer is er sprake van het ontwerp van twee gebouwen in een. Een gebouw voor overdag en een voor de avond en nacht. Overdag bepaalt het daglicht het beeld van de materialen, maar in de avond en nacht neemt de reflectie van kunstlicht en displays deze rol over. Licht en materialen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Rogier van der Heide zal met behulp van diverse voorbeelden laten zien op welke manieren licht onderdeel van de architectuur kan uitmaken.

Willem Joost de Vries studeerde architectuur aan de TU Delft. Na enige tijd in Londen te hebben gewerkt werd hij partner bij T+T design, samenwerkend conceptbureau van Multi Vastgoed. Meer dan 120 projecten verder in 20 landen, startte hij, in 2012 een nieuw bureau, in Nederland : “TConcepT” dat zich in het bijzonder richt op projectontwikkelaars. Mixed-use projecten met retail als basis, vormen een specialiteit van het bureau, waarbij ook stedebouwkundige aspecten aan de orde komen. Prijswinnende projecten waren het inner-city project in Belfast (Victoria Square) en het “Forum Istanbul” in Istanbul.
Identiteit speelt in commerciële omgevingen een belangrijke rol. Hierbij gaat het niet alleen om de identiteit van de gebouwde omgeving, maar ook om ruimte die de omgeving biedt aan  gevestigde bedrijven om hun eigen identiteit uit te stralen. Willem-Joost de Vries zal ingaan op de rol van identiteit in winkelcentra met specifieke aandacht voor het creëren van “public space”. Hij zal dit illustreren met veel voorbeelden.

Paul Mijksenaar is een Nederlandse ontwerper van visuele informatie, in 1986 oprichter en sindsdien directeur van het information design consultancybureau Mijksenaar, en van 1992 tot 2007 professor Vormgeving Visuele Informatie aan de TU Delft faculteit Industrieel Ontwerpen. Mijksenaar is gespecialiseerd in het ontwerp van complexe informatie interfaces, zoals bewegwijzeringssystemen voor luchthavens en stations. Hij schreef en illustreerde meerdere boeken, waaronder: Visual Function: A Brief Introduction to Information Design, Princeton Architectural Press 1997, en Open Here: The Art of Visual Instruction, met Piet Westendorp, Thames and Hudson 1999. Hij werkte ook mee aan de door Steven Spielberg geregisseerde film The Terminal uit 2004.
Informatie speelt een belangrijke rol in de gebouwde omgeving en is medebepalend voor de identiteit. Paul Mijksenaar heeft expliciete opvattingen over hoe hiermee om te gaan. In zijn voordracht zal hij diverse voorbeelden aan de orde stellen waarbij visuele informatievoorziening op gespannen voet staat met identiteit.

Els Zijlstra is creatief directeur van Materia Exhibitions BV. Zij studeerde architectuur in Delft, maar na 5 jaar praktijk miste ze de informatie over innovatieve materiaal- en techniekleveranciers en in 1998 richtte ze Materia op. Ook haar fascinatie voor biologie, biomimicry en journalistiek  kwamen daarbij goed van pas. De hoofdactiviteit van Els is het vergaren en doorgeven van innovatieve materiaalkennis voor de creatieve professional, op de Materia website, op internationaal reizende thema tentoonstellingen, de Materia beurs Material Xperience, het organiseren van seminars en het geven van lezingen over de hele wereld. Belangrijke onderwerpen zijn hierbij, duurzaamheid, gezondheid, smartness, comfort, maar ook marketing en economie kortom: hoe maak je innovatie ook gerealiseerd.
Els Zijlstra zal in haar bijdrage met name laten zien hoezeer de mogelijkheden om identiteit te realiseren middels materialen is toegenomen. Voorts zal zij aandacht schenken aan materiaalontwikkelingen die van belang kunnen zijn voor de toekomst van de architectuur waar het materiaalgebruik betreft.

Jo Coenen was als hoogleraar verbonden aan de technische universiteiten van Karlsruhe, Aken, Lausanne, Eindhoven Delft. Jo Coenen studeerde in 1975 af  aan de Technische Universiteit Eindhoven, waarna hij een functie als docent aan de faculteit bouwkunde van diezelfde universiteit aannam. Vanaf 1977 studeerde hij korte tijd bij Luigi Snozzi in Locarno en James Stirling, in Düsseldorf. Ook werkte hij vanaf 1979 enige tijd voor het architectenbureau van Aldo van Eyck & Theo Bosch, in Amsterdam.
In datzelfde jaar opende hij in Eindhoven echter ook de eerste vestiging van zijn eigen architectenbureau. In 1990 verhuisde het bureau naar Maastricht, en inmiddels heeft het daarnaast ook vestigingen in Amsterdam, en Milaan. Het bureau werkt onder de naam Jo Coenen & Co. Jo Coenen won onder meer de BNA-kubus in 1995 en was Rijksbouwmeester van november 2000 tot en met oktober 2004.
Onlangs werd het ontwerp voor het Spuiforum, dat hij in samenwerking met de bureaus van Patrick Franssen en Kamiel Klaassen presenteerde, gekozen uit diverse inzendingen. Een gebouw met een onmiskenbare identiteit. Jo Coenen zal als inleider van de forumdiscussie dit ontwerp toelichten met de nadruk op materiaalgebruik en identiteit.

18 nov Lezing : Bouw nieuwe Rabobank Eindhoven

Tegenover het centraal station Eindhoven op de plek waar voorheen de toren van het voormalige Rabobank-kantoor stond, zal de komende periode een nieuw, duurzamer kantoor verrijzen dat aansluit op de huidige en toekomstige behoeftes van medewerkers. Het ontwerp van het nieuwe kantoor omvat negen verschoven verdiepingen om een atrium met een totaal bruto vloeroppervlak van circa 28.000 vierkante meter.

Het werkplekconcept bestaat uit circa 1.500 flexibel en activiteit gerelateerde werkplekken voor circa 2.000 medewerkers. Het atrium verbindt de gemeenschappelijke ruimten en hiermee wordt de daglichttoetreding geoptimaliseerd. Het hoofdvolume wordt door frames in de gevel verdeeld in kleinere vlakken die aansluiten bij de stedenbouwkundige omgeving en tegelijkertijd een accentuering geven van de speciale verdiepingen.

In opdracht van projectontwikkelaar OVG Real Estate wordt de bouw uitgevoerd door aannemer Boele & van Eesteren. Het casco ontwerp is gemaakt door archtectenbureau UNStudio. Het ontwerp van de inbouwpakket is gemaakt door architectenbureau OTH. De bouw van het nieuwe kantoor voor de Rabobank is 14 april jongstleden van start gegaan. De planning is dat het nieuwe kantoor in 2017 in gebruik genomen wordt.

In de lezing zal het ontwerp en realisatie nader worden toegelicht.

Datum: 18 november 2015
Tijd: 19:30 tot 22:00
Locatie: Kantoor Rabobank Nederland
Fellenoord 15, 5612 AA Eindhoven

Aanmelden
Aanmelding is gratis voor KIVI leden en introducés:  http://bit.ly/1V9deWG